Tweede generatie trauma werd veel onderzocht. Na de Eerste Wereldoorlog zijn er natuurlijk veel mensen getraumatiseerd geraakt en hebben PTSS ontwikkeld. Zij zijn echter niet de enige slachtoffers van de oorlog. Hun kinderen zijn dat ook! Tweede generatie trauma gaat over het dragen van de psychische gevolgen van de gebeurtenissen die zijn of haar ouders zijn overkomen.
Oorlogsfase
Tijdens de oorlog, welke oorlog dan ook, raken veel mensen getraumatiseerd. Er vinden vreselijke dingen plaats die veel invloed hebben op de mens. Deze getraumatiseerde mensen hebben direct na de oorlog geen (accurate) behandeling kunnen ontvangen, omdat die in die tijd gewoon nog niet bestond. Sterker nog, PTSS bestond nog niet in de vakliteratuur. Wel werd PTSS voor het eerst onderzocht in die tijd.
Shellshock
Een eerste vorm van PTSS die werd onderzocht was de Shellshock. Een soort spastische, oncontroleerbare bewegingen die zijn gekomen als gevolg van dienen en vechten in het leger. Later zijn er nog concepten onderzocht zoals Hysterie en DESNOS. Al deze “diagnoses” omschrijven bepaalde gedragspatronen en fysieke symptomen als gevolg van het meemaken van heftige gebeurtenissen. Deze generatie noemen we de eerste generatie, de directe slachtoffers. De tweede generatie zijn hun kinderen.
Naoorlogse fase
Wat bijvoorbeeld tijdens de tweede wereldoorlog te zien was, is dat de aandacht ging naar het heropbouwen van het land. Negatieve emoties werden veelal weggestopt en er werd maar weinig over de oorlog gesproken. In Nederland kennen we dan ook de uitdrukking “Niet lullen maar poetsen” en is erg typerend voor die tijd. Oorlogsslachtoffers hebben geleerd om negatieve emoties te vermijden. Dit vermijdingsgedrag is een voorbeeld geweest voor hun kinderen, die op hun beurt dus leerden dat het normaal is om je emoties weg te stoppen en er niet over te praten.
Gevolgen
Wat dit vermijdingsgedrag zo moeilijk maakt, is dat iedereen binnen de huishoudens wel alle emoties kon voelen. Denk maar aan de ouders met woede-uitbarstingen, alcoholverslaving en prikkelbaarheid. Of zelfs de moeder die onder de tafel kroop om te schuilen voor bommen als zij een vliegtuig hoorde overvliegen. Haar kinderen mochten er niet over praten, maar ze hadden er wel last van. De tweede generatie moest dus leren omgaan met het trauma van hun ouders en de symptomen die daarbij hoorden.
Tweede generatie
Je zou dus kunnen stellen dat een groot deel van de tweede generatie getraumatiseerden, dus heeft geleerd om emoties weg te stoppen. Ook kunnen ze zelf heftige emoties ervaren als anderen heftige emoties tonen. Als de derde generatie boos wordt, zal de tweede generatie al snel vertellen dat de derde generatie niet zo boos moet doen en even rustig moet worden. Denk ook maar weer aan die moeder die onder de tafel kruipt door het geluid van een vliegtuig. De tweede generatie mocht er niet over praten, maar moest er wel mee dealen. Dat is overweldigend. Eveneens kunnen kinderen in dit soort omstandigheden leren, dat ze geen geluid moeten maken, want straks kruipt moeder weer onder de tafel of gaat vader weer schreeuwen. Kinderen leren zichzelf weg te cijferen voor hun ouders, om hen te ontzien in hun klachten.
Vicieuze cirkel
Je kunt je goed voorstellen dat trauma door meerdere generaties heen kan werken. Het is dus belangrijk om vroegtijdig te herkennen dat je last hebt van het trauma van jouw ouders. Dan kun je er namelijk wat aan doen en de cirkel doorbreken, zodat jouw eigen kinderen deze last niet blijven dragen. Intensieve traumabehandeling voor het gezinssysteem kan helpen, individuele traumabehandeling eveneens. Het mooiste is als de eerste- en tweede generatie samen behandeld kunnen worden.
Behandelen
Soms is er door de verschillende traumata en de ingewikkelde situatie thuis een trauma dynamiek ontstaan binnen een persoon die we een persoonlijkheidsstoornis noemen. Dit is een set copingvaardigheden die op jonge leeftijd nuttig waren (zoals het geen geluid maken om te voorkomen dat vader boos werd), maar die op latere leeftijd voor problemen zorgen (zelfopoffering binnen partnerrelaties ter voorkoming van conflict). Het kan zijn dat er dan meer nodig is dan alleen traumabehandeling.
Meer informatie?
https://arq.org/arq-organisaties/arq-centrum45
https://www.besselvanderkolk.com
No Comments